این مستند به بررسی جامع و تخصصی ریشهها و مسیر تکاملی زبان برنامهنویسی پایتون میپردازد. داستان از دهه ۱۹۸۰ در آمستردام و در مرکز تحقیقات هلندی CWI آغاز میشود. گیدو فان روسوم، خالق پایتون، در طول کار بر روی پروژه سیستم عامل Amoeba و با الهام از اصول آموخته شده در پروژه شکستخورده ABC، نیاز به زبانی را تشخیص داد که شکاف بین زبانهای سطح پایین مانند C و اسکریپتهای شل را پر کند. هدف اولیه، طراحی زبانی بود که هم کاربری آن آسان باشد و هم یادگیری آن برای مبتدیان، بدون درگیر شدن در جزئیات سختافزاری، میسر گردد. یکی از بارزترین ویژگیهای پایتون که از ABC به ارث رسیده است، استفاده از تورفتگی برای گروهبندی دستورات است. در آن زمان، هزینهی کامپیوترها بسیار بالا و هزینهی برنامهنویسان ارزان بود، لذا زبانهای برنامهنویسی عمدتاً برای بهینهسازی منابع کامپیوتری طراحی میشدند، نه سهولت برنامهنویسی.
مستند را با زیرنویس فارسی مدرسه دقیقه میتوانید اینجا ببینید:
در مورد مستند
محتوای این مستند شامل مصاحبههایی کلیدی با شخص گیدو فان روسوم، و دیگر بازیگران اصلی در مسیر توسعه و اجتماع پایتون است. از جمله افراد برجسته حاضر در مستند میتوان به لمبرت میرتنز (که بر توسعه ABC نظارت داشت و نام Python را پیشنهاد کرد)، بری ورشو، درو هیستون (یکی از بنیانگذاران دراپباکس که از پایتون در مراحل اولیه استفاده کرد)، و ماریاتا (از اولین توسعهدهندگان زن اصلی پایتون) اشاره کرد. این روایت، چگونگی رشد پایتون از یک پروژه جانبی در CWI به یک حرکت جهانی متنباز را دنبال میکند؛ حرکتی که با توزیع اولیه از طریق Usenet و سپس از طریق کانالهای ایمیلی و FTP در دههی ۱۹۹۰ آغاز شد.
این مستند نشان میدهد که چگونه پایتون به دلیل خوانایی بالا و سازگاری با نیازهای جامعه علمی و مهندسی، به سرعت رشد کرد. این زبان به بستری حیاتی برای ظهور «علم داده» تبدیل شد. تلاشهای شرکتهایی مانند Continuum Analytics (که بعدها به Anaconda تغییر نام داد) نقش مهمی در این موفقیت ایفا کرد؛ زیرا آنها توزیعی از پایتون را ایجاد کردند که نصب ماژولهای پیچیده علمی مانند NumPy و Pandas (که معمولاً توسط کدهای C++ یا Fortran پشتیبانی میشوند) را سادهسازی کرد. این توزیع Anaconda به یک استاندارد غیررسمی برای کاربران علم داده پایتون تبدیل شد. در حال حاضر، پایتون برای هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (AI/ML) بسیار مهم تلقی میشود و دارای اکوسیستمی با قرنها زمان مهندسی صرف شده در کتابخانههایی مانند SciPy، NumPy، Numba، و Pandas است.
بخش قابل توجهی از مستند به فرهنگ و حاکمیت جامعه پایتون اختصاص دارد. پایتون حس شوخطبعی و جامعهمحوری خود را از نامش (با تأثیر از مانتی پایتون) و اصول فکری «ذن پایتون» (Zen of Python) که تیم پیترز آن را به شعر درآورد، گرفت. گیدو فان روسوم به عنوان «دیکتاتور خیرخواه مادامالعمر» (BDFL)، نقش تصمیمگیرنده نهایی را در پذیرش یا رد ایدههای جدید از طریق فرآیند PEP (Python Enhancement Proposal) ایفا میکرد. مستند به طور کامل به چالشهای عظیم گذار از پایتون ۲ به پایتون ۳ که یک دهه به طول انجامید، میپردازد. این تصمیم که برخی آن را «از بالا به پایین» تلقی کردند، و تغییرات ساختاری بزرگی مانند مدیریت Unicode/Strings، در ابتدا با مقاومت جامعهای مواجه شد که پایگاههای کد عظیمی را بر روی Python 2 داشت. در نهایت، معرفی ویژگیهای جدید در نسخههای ۳.۴ و ۳.۵ و نیاز به امنیت (پس از توقف پشتیبانی از ۲.۷) مسیر پذیرش جهانی پایتون ۳ را هموار کرد. همچنین، مستند به عملگر والروس یا PEP 572 اشاره میکند که به دلیل بحثهای شدید در مورد تغییر سینتکس زبان، منجر به استعفای گیدو فان روسوم از مقام BDFL شد. این واقعه، نقطه عطفی بود که حاکمیت پایتون را به سمت شورای راهبری (Steering Council) پنج نفره تغییر داد.
تلاشهای جامعه برای افزایش تنوع، از جمله افزایش حضور زنان در کنفرانسهای PyCon و نقش سازمانهایی مانند PyLadies، بخش دیگری از مستند است. این اقدامات، الهام گرفته از تلاش آگاهانه گیدو برای جذب حداقل دو توسعهدهنده زن اصلی بود. در پی این فراخوان، ماریاتا به عنوان یکی از اولین زنان توسعهدهنده اصلی پایتون معرفی شد. در نهایت، مستند تأکید میکند که پایتون توانسته است برنامهنویسی را برای افراد بیشتری در دسترس قرار دهد و علیرغم قدمت، همچنان یک زبان پویا و مرتبط در آینده محاسبات باقی خواهد ماند.
همچنین میتوانید مستند را در یوتیوب CultRepo ببینید.