داده‌های طرح نمونه‌گیری درآمد و هزینه خانوار مرکز آمار ایران (۱۴۰۲)

iran-hbs-1402

مرکز آمار ایران هر سال با پرسش‌و‌پاسخ از حدود ۴۰ هزار خانوار که با نمونه‌گیری آماری و به صورت تصادفی از کل کشور انتخاب می‌شوند، داده‌های ارزشمندی درباره درآمدها و هزینه‌های آنان فراهم می‌کند. طرح درآمد و هزینه خانوار یکی از مهم‌ترین منابع داده برای تحلیل‌های اقتصادی، اجتماعی، سیاست‌گذاری عمومی و تحقیقات بازار است و اطلاعات متنوعی درباره خانوار مانند ویژگی‌های محل سکونت، سن، جنسیت، تحصیلات، وضعیت اشتغال اعضای خانوار و جزیئات درآمدی و هزینه‌ای آنان را در بر می‌گیرد. این داده با کوشش محمدامین اخوت علویان از جداول مختلف مرکز آمار تجمیع شده و در جدول زیر برای دانلود در دسترس قرار گرفته است (توضیحات متغیرها در فایل نیز در دسترس است).

معرفی متغیرها

نام شرح
زمان
سال عدد سال
شماره فصل نمایش عددی فصل مرجع
نام فصل نام فصل مرجع
ویژگی‌های جغرافیایی نمونه (خانوار)
شناسه‌ی خانوار رشته عددی
کد وضعیت سکونت کد عددی دو تایی (۰و۱)
وضعیت سکونت شهری – روستایی
کد استان مطابق با تقسیمات کشوری (مرکز آمار)
استان نام استان (متن)
کد شهرستان مطابق با تقسیمات کشوری (مرکز آمار)
شهرستان نام استان (متن)
وزن آمارگیری وزن نمونه‌گیری داده‌های طرح آمارگیری درآمد و هزینه‌ی خانوار
مالکیت مسکن، وسیله نقلیه، لوازم خانه و انرژی
نوع محل سکونت طبقه‌بندی نوع محل سکونت.
مقادیر نگاشت‌شده :
۱: واحد آپارتمانی،
۲: واحد غیر آپارتمانی (مانند ویلا، خانه سنتی)،
۳: سایر انواع مسکن خارج از دسته‌بندی استاندارد.
نحوه تصرف محل سکونت تملک، اجاره و سایر
نوع بنای محل سکونت خشت و گل، چوب، فلز، ‌بتون، و …
مساحت خانه مساحت کل قابل استفاده واحد مسکونی بر حسب متر مربع
تعداد اتاق‌ها تعداد کل اتاق‌های مجزا بدون احتساب حمام و آشپزخانه
حمام وجود حمام اختصاصی (دارد/ندارد)
آشپزخانه وجود فضای اختصاصی آشپزخانه (دارد/ندارد)
خودرو مالکیت حداقل یک خودرو توسط خانوار (دارد/ندارد)
موتورسیکلت مالکیت حداقل یک موتورسیکلت توسط خانوار (دارد/ندارد)
تلویزیون مالکیت تلویزیون (ترکیب تلویزیون سیاه سفید و رنگی)
رایانه شخصی مالکیت رایانه شخصی توسط خانوار (دارد/ندارد)
اینترنت دسترسی خانوار به اینترنت (دارد/ندارد)
تلفن ثابت وجود تلفن ثابت در محل سکونت (دارد/ندارد)
تلفن همراه مالکیت حداقل یک تلفن همراه توسط خانوار (دارد/ندارد)
یخچال مالکیت یخچال (دارد/ندارد)
فریزر مالکیت فریزر جداگانه (دارد/ندارد)
یخچال فریزر مالکیت یخچال فریزر ترکیبی (دارد/ندارد)
فر وجود فر توکار یا جداگانه (دارد/ندارد)
جاروبرقی مالکیت جاروبرقی توسط خانوار (دارد/ندارد)
ماشین لباسشویی مالکیت ماشین لباسشویی (دارد/ندارد)
چرخ خیاطی مالکیت چرخ خیاطی توسط خانوار (دارد/ندارد)
ماشین ظرفشویی وجود ماشین ظرفشویی (دارد/ندارد)
مایکروفر مالکیت مایکروفر (دارد/ندارد)
آب لوله‌کشی دسترسی به آب لوله‌کشی (دارد/ندارد)
برق دسترسی به برق (دارد/ندارد)
گاز طبیعی دسترسی به شبکه گاز طبیعی (دارد/ندارد)
فاضلاب اتصال به سیستم فاضلاب (دارد/ندارد)
کولر گازی مالکیت کولر گازی (دارد/ندارد)
کولر مرکزی وجود سیستم کولر مرکزی (دارد/ندارد)
آبگرمکن مالکیت آبگرمکن (دارد/ندارد)
سیستم گرمایش مرکزی وجود سیستم گرمایش مرکزی (دارد/ندارد)
کولر اسپلیت مالکیت کولر اسپلیت (دارد/ندارد)
سوخت پخت‌وپز نوع سوخت اصلی مورد استفاده برای پخت‌وپز (مانند گاز، برق)
سوخت گرمایش نوع سوخت اصلی مورد استفاده برای گرمایش (مانند گاز طبیعی، گازوئیل)
سوخت آب گرم نوع سوخت اصلی مورد استفاده برای گرم کردن آب (مانند گاز طبیعی و ذغال)
اطلاعات اعضای خانوار
اندازه خانواده تعداد کل افراد ساکن در خانوار
تعداد همسران تعداد همسران قانونی در خانوار
تعداد فرزندان تعداد کل فرزندان زیستی/فرزندخوانده زیر ۱۸ سال ساکن در خانوار
تعداد اعضای فعال اعضای بالای ۱۵ سال شاغل یا جویای کار
تعداد باسوادان اعضای بالای ۶ سال که توانایی خواندن/نوشتن متون ساده را دارند
تعداد دانش‌آموزان اعضای در حال تحصیل در نظام آموزشی رسمی
مقیاس معادل‌سازی OECD مقیاس استاندارد: ۱.۰ برای بزرگسال اول، ۰.۷ برای سایرین ≥۱۴ سال، ۰.۵ برای کودکان <۱۴ سال
مقیاس معادل‌سازی اصلاح‌شده OECD مقیاس اصلاح‌شده: ۱.۰ برای بزرگسال اول، ۰.۵ برای سایرین ≥۱۴ سال، ۰.۳ برای کودکان <۱۴ سال
مقیاس معادل‌سازی ریشه دوم تنظیم اندازه خانوار با استفاده از جذر تعداد اعضا
جنسیت سرپرست جنسیت سرپرست خانوار (مرد/زن)
سن سرپرست سن بر حسب سال برای تصمیم‌گیرنده اصلی خانوار
باسوادی سرپرست وضعیت سواد سرپرست خانوار (دارد/ندارد)
تحصیلات سرپرست وضعیت تحصیل فعلی سرپرست خانوار (دارد/ندارد)
سطح تحصیلات سرپرست بالاترین مقطع تحصیلی تکمیل‌شده (ابتدایی/متوسطه/دانشگاهی)
وضعیت تأهل سرپرست وضعیت قانونی تأهل (مجرد/متأهل/مطلقه/بیوه)
وضعیت فعالیت سرپرست مشارکت در نیروی کار (شاغل/بیکار/غیرفعال)
جنسیت همسر جنسیت همسر (مرد/زن)
سن همسر سن بر حسب سال همسر
باسوادی همسر وضعیت سواد همسر (دارد/ندارد)
تحصیلات همسر وضعیت تحصیل فعلی همسر (دارد/ندارد)
سطح تحصیلات همسر بالاترین مقطع تحصیلی تکمیل‌شده توسط همسر
وضعیت تأهل همسر وضعیت قانونی تأهل همسر
وضعیت فعالیت همسر مشارکت همسر در نیروی کار
هزینه‌ها
هزینه خالص جمع تمامی هزینه‌های خانوار منهای عایدی حاصل از فروش کالای دست دوم
هزینه ناخالص جمع تمامی هزینه‌های خانوار
مواد خوراکی و نوشیدنی‌های غیر الکلی هزینه‌های مربوط به کلیه مواد خوراکی و نوشیدنی‌های غیرالکلی
غلات، نان، آرد، رشته و فرآورده‌های آن مقدار ریالی
گوشت مقدار ریالی
شیر و فرآورده‌های آن (به جز کره) و تخم پرندگان مقدار ریالی
روغن‌ها، چربی‌ها و کره مقدار ریالی
میوه‌ها و خشکبار مقدار ریالی
سبزی‌ها و حبوبات مقدار ریالی
قند و شکر، مرباها و شیرینی‌ها مقدار ریالی
ادویه‌ها، چاشنی‌ها و سایر ترکیبات خوراکی مقدار ریالی
چای، قهوه و کاکائو مقدار ریالی
نوشابه‌ها مقدار ریالی
نوشیدنی‌های الکلی، تنباکو و مواد مخدر مقدار ریالی
پوشاک و کفش مقدار ریالی
مسکن، آب، فاضلاب، سوخت و روشنایی مقدار ریالی
مبلمان، لوازم خانگی، و نگهداری معمول آن‌ها مقدار ریالی
بهداشت و درمان مقدار ریالی
حمل و نقل مقدار ریالی
اطلاعات و ارتباطات مقدار ریالی
خدمات فرهنگی و تفریحات مقدار ریالی
آموزش و تحصیل مقدار ریالی
غذاهای آماده، هتل و رستوران مقدار ریالی
کالاها و خدمات متفرقه مقدار ریالی
انتقالات مقدار ریالی
درآمدها
درآمد کل مجموع درآمدهای خانوار
درآمد فعال درآمد حاصل از فعالیت‌های شغلی/خویش‌فرمایی
درآمد حقوق‌بگیری کل درآمدهای حاصل از اشتغال رسمی
درآمد نقدی از اشتغال حقوق‌بگیری درآمدهای پولی از مشاغل حقوق‌بگیری (دستمزد، حقوق، پاداش)
درآمد نقدی بخش خصوصی درآمدهای نقدی حاصل از اشتغال در بخش خصوصی
درآمد نقدی بخش دولتی درآمدهای نقدی حاصل از اشتغال در بخش دولتی
درآمد نقدی بخش تعاونی درآمدهای نقدی حاصل از اشتغال در بخش تعاونی
درآمد غیرنقدی از اشتغال ارزش مزایای غیرنقدی شغلی (بیمه درمانی، خودروی شرکتی)
مزایای غیرنقدی بخش خصوصی مزایای غیرنقدی از کارفرمایان بخش خصوصی
مزایای غیرنقدی بخش دولتی مزایای غیرنقدی از کارفرمایان بخش دولتی
مزایای غیرنقدی بخش تعاونی مزایای غیرنقدی از کارفرمایان بخش تعاونی
درآمد خوداشتغالی درآمد حاصل از فعالیت‌های اقتصادی غیرحقوق‌بگیری
درآمد نقدی خوداشتغالی درآمدهای پولی حاصل از فعالیت‌های خوداشتغالی
درآمد نقدی کشاورزی درآمدهای نقدی حاصل از خوداشتغالی در بخش کشاورزی
درآمد نقدی غیرکشاورزی درآمدهای نقدی حاصل از خوداشتغالی در بخش غیرکشاورزی
درآمد نقدی تولید خانگی ارزش نقدی کالاهای تولیدشده برای مصرف خانگی
درآمد غیرنقدی از فعالیت‌های شخصی معادل ریالی
درآمد غیرنقدی کشاورزی معادل ریالی
درآمد غیرنقدی تولیدات خانگی معادل ریالی
تولید خانگی غیرنقدی ارزش ضمنی تولیدات خانگی غیرنقدی
درآمد غیرفعال درآمد حاصل از اجاره، انتقالات و سود سرمایه
درآمد اجاره کل درآمد حاصل از اجاره املاک
درآمد نقدی اجاره پرداخت‌های نقدی اجاره دریافت شده
مجموع اجاره‌ی ضمنی تملک و رهن مجموع ارزش اجاره ضمنی برای املاک رهنی و تملکی
اجاره ضمنی رهن ارزش اجاره ضمنی برای املاک رهنی
اجاره ضمنی مالکیت ارزش اجاره ضمنی برای املاک تملکی
کمک و انتقالات کل کمک‌ها و انتقالات دریافتی
کمک و انتقالات نقدی کمک‌ها/انتقالات نقدی (یارانه‌ها، حواله‌ها)
کمک نقدی کمک‌های نقدی مستقیم دریافتی از سازمان‌های دولتی یا غیردولتی (مانند کمک‌های اضطراری، جوایز نقدی)
یارانه نقدی یارانه‌های نقدی دریافتی از دولت
انتقالات نقدی انتقالات پولی از افراد/سازمان‌ها (مانند حواله‌ها، هدایای نقدی)
کمک و انتقالات غیرنقدی ارزش کمک‌های غیرنقدی (کمک‌های غذایی، اهدای پوشاک)
اهدایی غیرنقدی کمک‌های خیریه غیرنقدی دریافتی
سایر درآمدهای غیرفعال درآمدهای غیرفعال متفرقه که در جای دیگر طبقه‌بندی نشده‌اند
سایر درآمدهای نقدی غیرفعال درآمدهای نقدی غیرفعال متفرقه (مانند برنده‌های قرعه‌کشی)
سود نقدی سود دریافتی از حساب‌های پس‌انداز یا اوراق قرضه
درآمد نقدی بازنشستگی پرداخت‌های نقدی حقوق بازنشستگی

کتابخانه پایتون

این داده‌ها در یک کتابخانه پایتون به نام HBSIR نیز در دسترس است. 

مرکز آمار ایران، داده‌های خام طرح درآمد و هزینه‌ی خانوار را در دو قالب در فرمت Access و فایل‌های خلاصه اکسل در دسترس قرار می‌دهد، اما استفاده از این دو قالب برای پژوهشگران و تحلیلگران داده با چالش‌های فراوانی همراه است. هدف پروژه‌ HBSIR تسهیل استفاده از این داده‌‌ها و ایجاد بستری آماده برای تحلیل و مصورسازی داده و تحقیقات علمی است. 

نخستین گام این پروژه، توسعه کتابخانه‌ای در زبان پایتون برای دریافت، آماده‌سازی و تمیزکاری داده را شامل می‌شود. اطلاعات بیشتر در مورد این مجموعه در صفحه‌ گیت‌هاب (github.com/Iran-Open-Data/HBSIR) و مستندات (iran-open-data.github.io/HBSIR) کتابخانه موجود است. گام دوم پروژه به استخراج مجموعه داده‌های مرتب‌شده اختصاص دارد و مجموعه‌ی حاضر بخشی از تولیدات این مرحله است. 

منبع:

وبسایت مرکز آمار ایران > داده‌‌‌ها و اطلاعات آماری > آمارهای جمعیتی و اجتماعی > هزینه و درآمد:

دیدگاه‌ها

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors