عرب بارومتر یک شبکه برنامه تحقیقاتی است که از سال ۲۰۰۶ در خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) نظرسنجیهای افکار عمومی را راهبری میکند و بینشی در مورد نگرشها و ارزشهای جهان عرب در حوزههای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی از دید شهروندان عادی ارائه میدهد. هدف عرب بارومتر آن است تا از طریق مستند سازی افکار عمومی دانش را در مورد ساکنان منطقه MENA افزایش دهد و در درک بهتر نیازها و نگرانیهای ساکنین این منطقه کمک کند. در راستای این هدف عرب بارومیتر تا کنون ۸۷ نظرسنجی در ۷ موج با بیش از ۱۲۵،۰۰۰ مصاحبه در ۱۶ کشور عربی در منطقه MENA به جز ایران انجام داده است.
شرکتکنندگان در نظرسنجی
نظرسنجی طوری طراحی شده که تمامی شهروندان غیرنظامی ۱۸ سال به بالا شهری و روستایی را در برمیگیرد. به این ترتیب نتایج نظرسنجی قابل تعمیم در سطح ملی و استانی است. در این مطالعه که در سطح خانوار انجام شده است، خانوارها به صورت تصادفی انتخاب میشوند و از هر خانوار تنها یک نفر مجاز به شرکت در نظرسنجی است.
شیوه نمونهگیری و مصاحبه
در این نظرسنجی مبنای جامعه آماری جدیدترین تخمین جمعیتی است که مرکز آمار هر کشور بر حسب منطقه ارائه کرده است.
استراتژی نمونهگیری در کشورهای مختلف متفاوت است اما عمده کشورها از نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای استفاده میکنند تا گروههای همگن در جامعه را به بهترین شیوه نمایش دهند. معیار این طبقهبندی در کشورهای مختلف متفاوت است و در برخی برحسب نوع سکونتگاه و یا فرقه مذهبی انجام میشود.
دادههای این نظرسنجی در قالب پرسشنامه و بصورت مصاحبه چهره به چهره انجام شده است که در ۳ موج اول تنها بصورت کاغذی بوده اما و در موجهای بعدی بصورت ترکیبی از شیوههای کاغذی، مصاحبه کامپیوتری و مصاحبه تلفنی انجام شده است.
نحوه دسترسی به داده و استفاده از آن
تمامی دادهها در وبسایت رسمی عرب بارومتر به تفکیک موجهای برگزاری قابل دریافت است. این دادهها در حوزههای مختلف از جمله توسعه اقتصادی، توسعه دموکراسی و روابط بینالملل، برابری جنسیتی و مذهب قابل استفاده است. این دادهها بر پایه پرسشنامهای است که توسط عرب بارومتر ارائه میشود. به منظور حفظ کیفیت و اجرای صحیح نظرسنجی ضمن آموزش مصاحبهگران و اجرای آزمایشی توسط تیم محلی، نتایج توسط تیم مرکزی و اعضای اصلی تیم تحقیقاتی عرب بارومیتر ارزیابی میشود. در زمان اجرای نظرسنجی سرپرستان بر مصاحبه کنندگان نظارت می کنند تا از اجرای طرح نمونه گیری اطمینان حاصل کنند. آنها همچنین در برخی مصاحبه ها شرکت می کنند تا مطمئن شوند که ابزار به درستی اجرا می شود. حداقل 20 درصد از پاسخ دهندگان نیز مجدداً با آنها تماس گرفته شده و نسخه کوتاه شده این ابزار به آنها داده می شود.